Zevenaar

Aan het gehakketak over de naamgeving van de tuibrug komt nu snel einde. Onderzoek van onder meer de SP heeft de waarheid naar boven gebracht dat corporal Kenneth Scott Ferguson inderdaad op 2 april 1945 bij de spoorwegovergang op de Babberichseweg gevallen is. Er waren een aantal misverstanden gerezen maar die zijn nu gelukkig opgelost. Ere wie ere toekomt, het is volkomen terecht dat de tuiburg de naam 'Ferguson' krijgt.

De Tuibrug over de Betuwelijn is een aansluiting op de provinciale weg. (de Babberichseweg). Vandaar dat het College van Gedeputeerde Staten van Gelderland een beslissing kon nemen over de naam voor de tuibrug in Oud-Zevenaar. Het college van GS heeft dit uitbesteed aan het college van B. en W. van Zevenaar.

De verantwoordelijke wethouder Klomp ging in zee met de Cultuur Historische Vereniging in de persoon van Gerrie Willemsen. Hij heeft de naam Ferguson opgediept uit de archieven als zijnde een gesneuvelde soldaat uit Canada. Hij zou gedood zijn bij de Oude Tol aan de Babberichseweg. Het college van B. en W. geeft de naam door aan het College van Gedeputeerden van Gelderland.

Gerrie Willemsen biedt aan de opening te organiseren in samenwerking met o.a. de Projectorganisatie Betuweroute en de Canadese Ambassade. Afgesproken wordt de brug te openen op de sterfdag van Ferguson op 2 april.

Het college deelt het besluit aan de raad mee en de poppen zijn aan het dansen. Het college wil niet meer terug. (gezichtsverlies t.o.v. Gedeputeerden van Gelderland). De dorpsraad uit Oud-Zevenaar kiest voor “De Oude Tol” verwijzend naar de naam van het tolhuisje dat er gestaan heeft. Het CDA neemt dit initiatief over. De SP sluit zich hier bij aan.

De gemeenteraad steunt in oktober 2002 het beleid van het college: Voor zijn PvdA, VVD en D-66, samen goed voor 11 zetels. Tegen zijn CDA en SP. (10 zetels) Overigens krijgen we noch van het College noch van de Cultuur Historische Vereniging nadere informatie over de persoon Ferguson.

Dat de SP tegen was had echter een andere reden dan het CDA. Uit een boek van dr. G.B. (Ben) Janssen: “Oorlog over het Gelders Eiland”. Wij citeren een gedeelte van pagina. 211 van het boek: “Hierbij was de nevenopdracht om langzaam maar zeker de vijand in westelijke richting terug te dringen, terwijl de hoofdaanval richting noorden ging. Ongeveer 2 divisies werden afgesplitst om onder meer de Liemers te bevrijden. Op 30 maart 1945 ontruimden de Duitsers het Juvenaat in Zevenaar en vertrokken in de richting Babberich. Waarschijnlijk konden ze daar niet verder, want op 2 april tussen 18.00 uur en 19.00 uur vond er een vuurgevecht plaats bij de spoorwegovergang op de Beekseweg met de oprukkende Canadezen uit de richting Elten. Bij deze Canadese verkenners viel een dode en een gewonde. De Manitoba Dragons van de 4e Tankdivisie naderden Zevenaar op 2 april. Ze kregen te maken met Duitsers in burgerkleding gewapend met Panzerfausten en mitrailleurs. Bij de spoorwegovergang werd de wagen van lt. M. Farr getroffen. Terwijl Farr snel achteruit reed, vuurde korp. K. Ferguson uit alle macht met zijn mitrailleur. Duitse burgers schoten terug, de korporaal werd in het hoofd getroffen en overleed. Hij zou op 24 april met verlof naar Engeland gaan om te trouwen. (Cursief: Janssen citeert uit het boek: Canadezen in Nederland) Zevenaar werd op 3 april 1945 bevrijd vanuit de richting Didam door de “Royal Winnepeg Rifles”. Tot zover Jansen in zijn boek.

Het is duidelijk dat als Ferguson op de Beekseweg is gedood, het dan onlogisch is om de Tuibrug naar Ferguson te noemen, dan komt eerder het viaduct op de Beekseweg (ook een Betuwelijnovergang) in aanmerking en de Tuibrug zou dan de Oude Tol genoemd kunnen worden. Daarbij speelt mee dat gezegd werd dat een Canadese divisie via Elten richting Doetinchem was getrokken om deze plaats te bevrijden. In combinatie met het gegeven dat Zevenaar vanuit Didam bevrijd zou zijn (boek Jansen) leek me de Beekseweg niet onlogisch overkomen. Samen met een betrokken Zevenaarder (die liever anoniem wil blijven) speuren we verder.

Dinsdagavond krijgen wij via Gord Sim van het 26 Field Regiment/XII Manitoba Dragoons Museum het dagrapport binnen van de gebeurtenissen op 2 april 1945. Deze medewerker vertelde dat de curator van het museum Mr. Ross Neal de informatie had weten te vinden. Via internet hadden wij al de nodige gegevens over Ferguson te pakken weten te krijgen:

Het betreft: Kenneth Scott Ferguson, Born 6 august 1925. Died on April 2, 1945. Servicenumber: C/30677. Regiment: 12th Manitoba Dragoons. Citation: 1939-1945 Star; France-Gemany Star; War Medal 1939-45; Defence Medal; Canadian Volunteer Sevice Medal and clasp. Burial Information: Cemetry: Groesbeek Canadian War Cemetry, Netherlands. Grave Reference: XVll. G. 3.

Het dagrapport van het Dragoons Museum bevatte de volgende inhoud: The following is an extract of the XII Maitoba Dragoons War Diary. Lt. M.G. Farr and L/Cpl Ferguson K. The Lt. Was driving the Lynx Scout Car. They tried to get into Zevenaar but RR Gates were down. They decided to go another route. They were fired on by a group of civilians with Panzerfaust. It struck a real wheel damaging it. L/Cpl Ferguson opened up with his Bren, Lt. Farr quickly reversed the car and L/Cpl Ferguson changed over to the .30 Browning. L/Cpl Ferguson received a bullet in the back of his head. The civies were likely German soldiers in civie clothes. L/Cpl Ferguson died a short time later. L/Cpl Ferguson was to go on leave to England 25 April 45 and be married on 27 April 45.

Tot zover de e-mail uit Canada. Hierop belden wij met Gerrie Willemsen van de Cultuur Historische Vereniging uit Zevenaar. Op onze vraag kon hij antwoorden dat inderdaad op de Beekseweg in 1945 geen spoorbomen aanwezig waren. Ergo: Onze conclusie: Ferguson was gedood op de Babberichseweg bij de spoorovergang bij het tolhuisje en verrast door terugtrekkende Duitsers.

Maandag 24 maart 2003 laat Wethouder Klomp via de Gelderlander weten dat de Tuibrug in stilte zal worden geopend in combinatie met de opening van de Betuwelijn. De festiviteiten voor 2 april, al grotendeels georganiseerd door G. Willemsen van de Cultuur Historische Vereniging, worden afgeblazen “i.v.m. het conflict rondom de naamgeving”.

De opvatting van de SP is de volgende: Door hetgeen nu bekend is vindt de SP vind ik dat de tuibrug naar K. Ferguson vernoemd dient te worden daar hij inderdaad op die plaats gesneuveld is. Nu de naam Ferguson regelmatig in het nieuws is geweest, is zorgvuldigheid geboden. In 1945 zeiden de Nederlanders tegen de Canadezen: “We zijn jullie eeuwig dankbaar en zullen jullie nooit vergeten.” Nu kan dat waargemaakt worden. De opening van de tuibrug in Oud-Zevenaar dient waardig te gebeuren en de Canadezen worden geëerd in de persoon van de gesneuvelde Ferguson. Eventueel kunnen nog in leven zijnde familieleden uitgenodigd worden. Een nieuwe datum zou kunnen zijn: 6 augustus 2003: Zijn geboortedag of 2 april 2004: zijn sterfdag.